تربیت به این معنا است که با رفتار، گفتار و فراهم کردن شرایط مناسب به پرورش روحی و اخلاقی کودک بپردازیم تا او بتواند استعدادهایش را شکوفا کند.
فرزندان یکی از بزرگترین و ارزشمندترین نعمتهای الهی هستند، بنابراین در تربیت و شکوفایی این نعمتهای الهی باید تلاش کرد. مهمترین و تاثیرگذارترین عامل در تربیت و شکلگیری شخصیت کودک خانواده است.
مدرسه، محیط زندگی و… از عوامل دیگری هستند که میتوانند روی کودک تاثیر داشته باشند. تربیت فرزندان از دیدگاه اسلام کمک زیادی به درست شکوفا کردن استعداد کودکان و تربیت درست آنها میکند.
پس در ادامه این مطلب همراه گلزاد باشید تا نظر اسلام در مورد نحوه درست تربیت کردن فرزندان را به شما بگوییم.
تشویق کودک به انجام کار درست
یکی از بهترین راهها برای تشویق کودک به انجام یک کار خوب، جایزه دادن است. اما باید به این موضوع توجه داشت که کودک شرطی نشود؛ یعنی کار خوب را فقط در ازای دریافت پاداش انجام ندهد.
کم کم باید به فرزند خود توضیح دهید که همیشه جایزه مادی نیست و ما هرکاری که انجام میدهیم خداوند مهربان میبیند و به اعمال نیک ما پاداش الهی میدهد که معنوی است.
چرا برقراری عدالت بین فرزندان مهم است
یکی از مهمترین نکات در تربیت فرزندان از دیدگاه اسلام برقراری عدات بین فرزندان است طوری که حضرت محمد صلی الله علیه و آله میفرمایند: «بین فرزندانتان به عدالت رفتار کنید.»
این عدالت در همه زمینهها از جمله محبت به فرزندان، مسائل مادی، مسائل معنوی، تقسیم ارث و میراث و… توصیه شده است. اگر با آنها عادلانه رفتار نکنید نسبت به خواهران و برادران خود حساس میشوند.
آنها فکر میکنند فرزندان دیگر که بیشتر مورد توجه والدین قرار میگیرند نزد خانواده محبوبتر هستند و کینه به دل میگیرند. پس اصلا بین فرزندان خود فرق نگذارید و عدالت را رعایت کنید.
تربیت فرزند در راستگویی
صداقت در تربیت فرزند از دیدگاه اسلام اهمیت ویژهای دارد. اگر میخواهید فرزندی صادق داشته باشید خود نیز راستگو باشید، زیرا مادر و پدر مهمترین الگو برای فرزندان هستند.
قول الکی به آنها ندهید. مثلا اشتباه است که به کودک بگویید: اگر فلان کار را انجام بدهی فردا تو را به پارک میبرم و بعد که زمان موعود فرا رسید قول خود را عمل نکنید.
در این صورت کودک از شما بدقولی و دروغ گفتن را یاد میگیرد. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در این باره میفرمایند: «فرزندان خود را دوست بدارید و هرگاه به آنان وعده دادید، به قول خود عمل کنید تا دروغ و تخلف را از شما فرا نگیرند.» (سفینة البحار، ج ۲، ص ۶۸۶)
تربیت فرزند از دیدگاه امام علی علیه السلام
تربیت فرزند از دیدگاه امام علی علیه السلام به این صورت است که تا هفت سالگی بیشتر به بازی و تفریح کودک اهمیت بدهیم و بهطور غیر مستقیم و همراه با بازی به تربیت او بپردازیم.
از هفت تا ۱۴ سالگی بهترین سن برای تعلیم و تربیت کودک است و در این بازه سنی علاوه بر این موضوع که باید برای تعلیم و تربیت کودک وقت بگذاریم از توجه و ابراز علاقه به او نیز نباید غافل شویم. زیرا این بازه سنی حساسیت بسیار زیادی دارد.
از ۱۴ تا ۲۱ سالگی کودکان معمولا تا حدودی خوبی و بدی را درک میکنند. اما باز هم به این دلیل که به رشد عقلانی کامل نرسیدهاند، باید آنها را از خیلی مسائل آگاه کرد و از تربیت و نظارت مستقیم کودکان غافل نشد.
امام علی علیه السلام میفرمایند: «کودک هفت سال آزاد است و هفت سال مورد ادب و توجه و هفت سال دیگر مورد خدمت و یاور است» (بحارالانوار، ج ۲۳، ص ۶۵)