نارسایی کلیه یکی از بزرگترین مشکلات امروز جوامع بشری است. در ادامه مطلب همراه گلزاد باشید چون تصمیم به بررسی این بیماری و علائم آن پرداخته‌ایم.
عارضه نارسایی حاد کلیه چیست
این مشکل زمانی اتفاق می‌افتد که کلیه‌های شما به‌طور ناگهانی توانایی دفع نمک‌ها، مایعات و مواد زائد اضافی از خون را از دست می‌دهند. این حذف باعث از دست رفتن هسته اصلی عملکرد کلیه شما می‌شود.
هنگامی که این اندام حیاتی توانایی تصفیه خود را از دست می‌دهند، مایعات بدن می‌توانند به سطوح خطرناکی برسند. این وضعیت همچنین باعث تجمع الکترولیت ها و مواد زائد در بدن شما می‌شود که می‌تواند زندگی شما را تهدید کند.
نارسایی حاد کلیه را آسیب حاد کلیه (AKI) نیز می‌نامند. AKI در افرادی که قبلا در بیمارستان بستری بوده‌اند، شایع است.
این عارضه ممکن است به‌سرعت طی چند ساعت یا طی چند روز تا چند هفته ایجاد شود. افرادی که به‌شدت بیمار هستند و نیاز به مراقبت های ویژه دارند، بیشترین خطر ابتلا به آن را دارند.
نارسایی حاد کلیه می‌تواند سلامت فرد را به شکل جدی تهدید کند و نیاز به درمان شدید دارد و ممکن است برگشت پذیر باشد. اگر از سلامت خوبی برخوردار هستید، به بهبود امیدوار باشید.
علل نارسایی حاد کلیه چیست
این بیماری ممکن است به دلایل زیادی رخ دهد. از جمله شایع‌ترین دلایل آن می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
- نکروز حاد توبولار (ATN)
- کم آبی شدید یا ناگهانی
- آسیب سمی کلیه ناشی از سموم یا داروهای خاص
- بیماری‌های خودایمنی کلیه، مانند سندرم نفریتیک حاد و نفریت بینابینی
- انسداد مجاری ادراری
کاهش جریان خون می‌تواند به کلیه های شما آسیب برساند. شرایط زیر می‌تواند منجر به کاهش جریان خون به کلیه شود:
- فشار خون پایین
- سوختگی
- کم آبی بدن
- خونریزی
- صدمه
- شوک سپتیک
- بیماری جدی
- عمل جراحي
بعضی از اختلالات می‌توانند موجب لخته شدن خون در رگ‌های خونی کلیه شوند که نتیجه آن‌ها می‌تواند نارسایی حاد کلیه باشد.
این شرایط عبارت هستند از:
- سندرم اورمیک همولیتیک
- پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک ایدیوپاتیک (ITTP)
- فشار خون بدخیم
- واکنش انتقال خون
- اسکلرودرمی
بعضی از عفونت‌ها مانند سپتی سمی و پیلونفریت حاد، می‌توانند به‌طور مستقیم به کلیه‌های شما آسیب برسانند.
بارداری نیز می‌تواند عوارضی ایجاد کند که به کلیه‌ها آسیب می‌رساند از جمله این عوارض، جفت سرراهی و جدا شدن جفت است.
عوامل خطر
اگر فردی مسن هستید یا اگر هر یک از مشکلات سلامت بلندمدت زیر را دارید، احتمال ابتلا به نارسایی حاد کلیه بیشتر است:
- بیماری کلیوی
- بیماری کبد
- دیابت، به‌ویژه اگر به‌خوبی کنترل نشده باشد.
- فشار خون بالا
- نارسایی قلبی
- چاقی مرضی
اگر بیمار هستید یا در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان تحت درمان قرار گرفتید، در معرض خطر بسیار بالایی ابتلا به این عارضه قرار دارید. جراحی قلب، جراحی شکم یا پیوند مغز استخوان نیز می‌تواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد.
علائم نارسایی حاد کلیه چیست
از جمله این علائم می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
- مدفوع خونی
- بوی بد دهان
- حرکات آهسته و کند
- تورم عمومی یا احتباس مایعات
- خستگی
- درد بین دنده ها و باسن
- لرزش دست
- به‌راحتی کبود می‌شوید.
- تغییرات در وضعیت ذهنی یا خلق و خوی، به‌ویژه در افراد مسن
- کاهش اشتها
- کاهش حس، به‌خصوص در دست یا پا
- خونریزی طولانی مدت
- تشنج
- حالت تهوع
- استفراغ
- فشار خون بالا
- طعم فلزی در دهان شما
نحوه تشخیص
اگر نارسایی حاد کلیه دارید، ممکن است تورم عمومی داشته باشید. تورم به دلیل احتباس مایعات است. با استفاده از گوشی پزشکی، پزشک شما ممکن است صدای ترق و تروق را در ریه ها بشنود. این صداها می‌توانند نشانه احتباس مایعات باشند.
نتایج آزمایش‌های آزمایشگاهی نیز ممکن است مقادیر غیرطبیعی را نشان دهند که جدید و متفاوت از سطوح پایه باشند. بعضی از این تست ها عبارت هستند از:
- نیتروژن اوره خون (BUN)
- پتاسیم سرم
- سدیم سرم
- تخمین نرخ فیلتراسیون گلومرولی (eGFR)
- آزمایش ادرار
- کلیرانس کراتینین
- کراتینین سرم
سونوگرافی روش ارجح برای تشخیص نارسایی حاد کلیه است. با این‌حال اشعه ایکس شکم، سی تی اسکن شکم، و ام آر آی شکم می‌تواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد آیا انسداد در دستگاه ادراری شما وجود دارد یا خیر.
بعضی از آزمایش‌های خون نیز ممکن است علل زمینه‌ای این عارضه را نشان دهند.
نحوه جلوگیری
پیشگیری و درمان بیماری‌هایی که می‌توانند منجر به نارسایی حاد کلیه شوند بهترین روش برای جلوگیری از این بیماری است.
طبق گفته متخصصان، داشتن یک سبک زندگی سالم که شامل فعالیت بدنی منظم و یک رژیم غذایی معقول است می‌تواند به پیشگیری از این عارضه کمک کند. برای مدیریت شرایط پزشکی موجود که می‌توانند منجر به این مشکل شوند، با پزشک خود همکاری کنید.
