اسهال با مدفوع شل و آبکی یا نیاز مکرر به اجابت مزاج مشخص می‌شود. معمولا چند روز طول می‌کشد و اغلب بدون هیچ گونه درمانی از بین می‌رود. اسهال مزمن و حاد دو نوع رایج این مشکل هستند.
نوع حاد که نسبتا شایع است زمانی رخ می‌دهد که این وضعیت به مدت یک تا دو روز ادامه یابد. ممکن است در نتیجه عفونت ویروسی یا باکتریایی آن را تجربه کنید. در موارد دیگر علت این مشکل ممکن است مسمومیت غذایی باشد.
حتی یک بیماری معروف به اسهال مسافرتی وجود دارد که هنگام تعطیلات در یک کشور در حال توسعه پس از قرار گرفتن در معرض باکتری‌ها یا انگل‌ها دچار آن می‌شوید.
اسهال مزمن در مقابل به نوعی از این بیماری می‌گویند که حداقل چهار هفته طول بکشد. این نوع بیماری معمولا در نتیجه یک بیماری یا اختلال روده‌ای مانند بیماری سلیاک یا بیماری کرون است.
در ادامه این مطلب با گلزاد همراه باشید تا به بررسی این دو نوع و نحوه پیشگیری از آنها بپردازیم.
چه چیزی باعث اسهال می‌شود
دلایل احتمالی این بیماری عبارت هستند از:
- عدم تحمل غذایی مانند عدم تحمل لاکتوز
- یک آلرژی غذایی
- واکنش منفی به یک دارو
- یک عفونت ویروسی
- یک عفونت باکتریایی
- یک بیماری روده‌ای
- یک عفونت انگلی
- عمل کیسه صفرا یا معده
- روتاویروس یکی از علل شایع اسهال کودکان است. عفونت‌های باکتریایی ناشی از سالمونلا یا coli و سایر موارد نیز شایع هستند.
اسهال مزمن ممکن است نشانه بیماری جدی‌تری مانند سندرم روده تحریک پذیر یا بیماری التهابی روده باشد. همچنین نوع مکرر و شدید می‌تواند نشانه بیماری روده یا اختلال عملکرد روده باشد.
علائم اسهال چیست
علائم مختلفی برای این بیماری وجود دارد. ممکن است تنها یکی از این علائم یا ترکیبی از همه آنها را تجربه کنید. علائم این بیماری بستگی به علت آن دارد. معمولا یک یا چند مورد از موارد زیر را ممکن است تجربه کنید:
- حالت تهوع
- درد شکم
- گرفتگی
- نفخ
- کم آبی بدن
- تب
- مدفوع خونی
- تمایل مکرر به تخلیه روده
- حجم زیاد مدفوع
در صورت مشاهده هر یک از این علائم با پزشک خود مشورت کنید.
کم آبی بدن و اسهال
این بیماری می‌تواند باعث از دست دادن سریع مایعات شود و شما را در معرض کم آبی قرار دهد. در صورت عدم درمان، عواقب بدی می‌تواند در انتظار بدنتان باشد. علائم کم آبی بدن عبارت هستند از:
- خستگی
- غشاهای مخاطی خشک
- افزایش ضربان قلب
- سردرد
- سبکی سر
- تشنگی را افزایش داد
- کاهش ادرار
- دهان خشک
اگر فکر می‌کنید اسهال مزمن شما باعث کم آبی می‌شود، در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید.
اسهال در نوزادان و کودکان خردسال
این بیماری را در افراد کم سن و سال باید بسیار جدی گرفت. به‌عنوان مثال فقط در یک روز می‌تواند باعث کم آبی شدید در نوزاد شود.
در صورت مشاهده علائم کم آبی بدن با پزشک کودک خود تماس بگیرید یا به دنبال مراقبت‌های اورژانسی باشید. از جمله این علائم می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- کاهش ادرار
- دهان خشک
- سردرد
- خستگی
- عدم وجود اشک در هنگام گریه
- پوست خشک
- چشم‌های گود رفته
- فونتانل فرو رفته
- خواب آلودگی
- تحریک پذیری
در صورت اعمال هر یک از موارد زیر در مورد فرزند شما، فورا به دنبال درمان باشید:
- 24 ساعت یا بیشتر این بیماری را داشتند.
- تب آنها 102 درجه فارنهایت (39 درجه سانتیگراد) یا بیشتر است.
- مدفوع حاوی خون دارند.
- مدفوع حاوی چرک دارند.
- مدفوع سیاه و قیری دارند.
همه این‌ها علائمی هستند که اسهال اورژانسی را نشان می‌دهند.
علت اسهال مزمن چگونه تشخیص داده می‌شود
پزشک معاینه فیزیکی را تکمیل می‌کند و هنگام تعیین علت این بیماری، سابقه پزشکی شما را در نظر می‌گیرد. آنها همچنین ممکن است برای آزمایش نمونه‌های ادرار و خون آزمایشات آزمایشگاهی را درخواست کنند.
آزمایشات اضافی که پزشک ممکن است برای تعیین علت اسهال تجویز کند و سایر شرایط مرتبط با آن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- آزمایشات ناشتا برای تعیین این که آیا عدم تحمل غذایی یا حساسیت علت آن است.
- آزمایشات تصویربرداری برای بررسی التهاب و ناهنجاری‌های ساختاری روده
- کشت مدفوع برای بررسی وجود باکتری، انگل یا علائم بیماری
- کولونوسکوپی برای بررسی کل روده برای علائم بیماری روده
- سیگموئیدوسکوپی برای بررسی راست روده و پایین روده برای علائم بیماری روده
کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی مخصوصا برای تعیین این که آیا در صورت داشتن اسهال مزمن یا شدید بیماری روده دارید یا نه، مفید است.
گزینه‌های درمانی اسهال چیست
درمان این بیماری معمولا نیاز به جایگزینی مایعات از دست رفته دارد. به عبارت دیگر شما نیاز به نوشیدن آب بیشتر یا نوشیدنی‌های جایگزین الکترولیت، مانند نوشیدنی‌های ورزشی دارید.
در موارد جدی‌تر، ممکن است مایعات را از طریق درمان داخل وریدی دریافت کنید. اگر عفونت باکتریایی علت این عارضه باشد، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند.
پزشک معالج شما بر اساس موارد زیر تصمیم می‌گیرد:
- شدت اسهال و وضعیت مربوط به آن
- فراوانی اسهال و شرایط مربوط به آن
- میزان وضعیت کم آبی بدن شما
- سلامتی شما
- سابقه پزشکی شما
- سن شما
- توانایی شما برای تحمل روشها یا داروهای مختلف
- انتظارات برای بهبود وضعیت شما
چگونه می‌توانم از اسهال جلوگیری کنم
اگرچه اسهال مزمن می‌تواند به دلایل مختلف رخ دهد، اما اقدامات لازم برای پیشگیری از آن وجود دارد:
- با شستشوی بیشتر محل‌های پخت و پز و آماده سازی غذا می‌توانید از بروز اسهال ناشی از مسمومیت غذایی جلوگیری کنید.
- غذا را بلافاصله پس از آماده کردن سرو کنید.
- باقیمانده غذا را فورا در یخچال قرار دهید.
- همیشه اجازه دهید یخ غذای یخ زده در یخچال، آب شود.
